Rzeźby autorstwa Xawerego Dunikowskiego i Karola Hukana

Gdzie: Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Kopernika 26

Oprowadza: Agata Kokoryn

Spacerując ulicą Kopernika, nie można nie zauważyć bardzo interesującego kościoła jezuitów pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Jego portal zdobią rzeźby dwóch artystów, którzy odegrali bardzo ważną rolę w życiu Bronisława Chromego.

Karol Hukan jako pierwszy dostrzegł w nim artystyczny potencjał, kiedy Bronisław pracował w odlewni metali. Po zobaczeniu jego rzeźby Hukan powiedział: „Panie Janku, brat pański urodził się rzeźbiarzem i miałbym ciężki grzech wobec sztuki, gdybym go nie skierował na Akademię Sztuk Pięknych”.

Xawery Dunikowski był mistrzem Chromego, prowadził pracownię, w której rzeźbiarz uczył się aż trzy lata. Po latach w autobiografii Bronisław w taki sposób wspominał swoją ostatnią lekcję: „Ostatnia korekta Dunikowskiego brzmiała: «Niech pan dobrze zamyka wieko skrzyni z gliną, aby nie wysychała». «Panie profesorze – odparłem – glina to nie materiał rzeźbiarski dla mnie. Znam tajniki odlewania rzeźb w brązie i to będzie materiał rzeźbiarski, w którym utrwalę wszystkie moje prace». Dunikowski zaniemówił. A po trzech latach, gdy zobaczył moją wystawę rzeźb w metalu w Barbakanie, powiedział do towarzyszącej mu osoby: «Z tym odlewaniem Chromy mówił prawdę. Widzi pan, wszystkie rzeźby odlane w brązie, ani jednego gipsu. To niebezpieczny człowiek», dodał”.

Kamienny Chrystus znajdujący się pośrodku portalu bazyliki jezuitów jest autorstwa Hukana, a otaczające go postacie wykonał Dunikowski. Chrystus zrobiony z piaskowca jest niezwykle statyczny, jego figurę podkreśla swobodnie spływająca szata o kubicznych formach. Kontrastuje z wiernymi Dunikowskiego, którzy są ukazani niezwykle ekspresyjnie. Zwróć uwagę na to, jak artysta ukazuje gesty oraz nastrój postaci, na sposób rzeźbienia, który pozbawia dzieło szczegółów. W jaki sposób wierni różnią się od Jezusa oraz reszty dekoracji portalu? Co to może symbolizować?

Pomyśl, wracając pamięcią do rzeźb Bronisława Chromego: czy widzisz jakieś różnice i podobieństwa między jego pracami a dziełami nauczycieli? Może jesteś w stanie dostrzec jakieś elementy, które były inspiracją w twórczości bohatera naszego spaceru? Jeśli masz jeszcze chwilę, wejdź do świątyni i przyjrzyj się ołtarzom bocznym autorstwa Hukana.